De Ombudsdienst voor Energie ontvangt sedert begin dit jaar verschillende klachten van inwoners van de Belgische enclaves van Baarle-Hertog, die voor hun aardgas een Nederlandse energieleverancier moeten kiezen omdat zij aangesloten zijn op het Nederlandse distributienetwerk van ENEXIS. Voor de andere inwoners van Vlaanderen is de distributienetbeheerder FLUVIUS, zodat zij kunnen kiezen voor een leverancier met een leveringsvergunning in Vlaanderen.
De inwoners van Baarle-Hertog die klant zijn bij ENECO Nederland ontvingen van deze leverancier een schrijven dat zij vanaf 1 januari 2025 de Nederlandse milieu- of energiebelasting moeten betalen, terwijl zij als Belgische burgers aan de Belgische accijnzen zijn onderworpen.
De financiële impact is groot. De Nederlandse energiebelasting bedraagt vanaf 1 januari 2025 0,57816 euro per kubieke meter aardgas terwijl de Belgische accijnzen (energiebijdrage en bijzondere accijns), uitgedrukt in kWh, 0,0092278 euro bedragen voor de eerste 12.000 verbruikte kWh en 0,0099371 euro vanaf 12.000 kWh (tarieven van 1 januari 2025 tot 31 maart 2025). Voor een vergelijking tussen verbruik in kubieke meter en kWh moet er rekening worden gehouden met een omzettingscoëfficiënt die voor laagcalorisch aardgas schommelt rond 10,3. Een verbruik van 1.500 kubieke meter aardgas vertegenwoordigt ongeveer 15.450 kWh.
Kortom, de Nederlandse energiebelasting op aardgas bedraagt zo’n 6 eurocent per kWh terwijl de Belgische accijnzen bijna 1 eurocent per kWh bedragen.
Voor een gezin met een gemiddeld verbruik van 17.000 kWh per jaar loopt het verschil in belastingen op tot bijna 850 euro in het nadeel van de Belgische aardgasklanten. Dat komt ook omdat Belgische aardgasklanten geen recht hebben op de Nederlandse vermindering energiebelasting van 635,19 euro per jaar die voor Nederlandse gezinnen verrekend wordt op de elektriciteitsfactuur. Vermits diezelfde inwoners uit Baarle-Hertog voor hun elektriciteit wel aangesloten zijn op het distributienetwerk van FLUVIUS en moeten kiezen voor een Belgische energieleverancier, zou deze belastingvermindering op hen niet van toepassing zijn.
De Ombudsdienst voor Energie is een Belgische bemiddelingsdienst voor geschillen tussen eindafnemers (consumenten en bedrijven) en energiebedrijven (leveranciers en distributienetbeheerders). Bemiddeling kan uiteraard enkel met respect voor de Belgische wetgeving en reglementering. Voor deze geschillen heeft de Ombudsdienst dan ook contact opgenomen met de Federale Overheidsdienst Financiën, Algemene Administratie van de Douane en Accijnzen, Departement Wetgeving. Het standpunt van de FOD Financiën is duidelijk:
“de accijnzen zijn in België verschuldigd en de in Nederland gevestigde leverancier moet daarvoor in België een fiscaal vertegenwoordiger aanduiden.”
ENECO Nederland heeft aan de Ombudsdienst laten weten dat de Nederlandse Belastingdienst voor klanten uit Baarle-Hertog een uitzondering heeft gemaakt en dat deze klanten geen Nederlandse energiebelasting meer hoeven te betalen, alleen nog Belgische accijnzen.
“Klanten uit Baarle-Hertog ontvangen voortaan alleen nog een factuur voor de Belgische accijnzen. Deze aanpassing geldt met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2025.”
De facturen van de inwoners uit Baarle-Hertog met een aardgascontract bij ENECO Nederland zullen dus retroactief aangepast worden.
Ten slotte nog enkele tips en aanbevelingen van de Ombudsdienst
Voor de inwoners van Baarle-Hertog
Op het Nederlandse aardgasdistributienetwerk zijn meer dan 1.000 aansluitingspunten uit Baarle-Hertog die een aardgascontract hebben met een Nederlandse aardgasleverancier. Zij doen er goed aan hun aardgasfacturen na te kijken op de toepassing van de Belgische accijnzen en de btw-regeling aan 6 %.
Voor verdere vragen of klachten over hun aardgasfacturen kunnen inwoners van de Belgische enclaves van Baarle-Hertog best eerst contact nemen met hun Nederlandse leverancier van aardgas.
Indien er geen oplossing gevonden wordt, kunnen ze klacht indienen bij de federale Ombudsdienst voor Energie.
Klachten moeten schriftelijk worden ingediend bij de Ombudsdienst voor Energie:
- per brief: Ombudsdienst voor Energie, Koning Albert II-laan 8 – bus 6, 1000 Brussel
- per mail: klacht@ombudsmanenergie.be
- per fax: 02 211 10 69
- via het elektronisch klachtenformulier op www.ombudsmanenergie.be
De Ombudsdienst is iedere werkdag van 9u tot 12u ook telefonisch bereikbaar op het nummer 02 211 10 60.
Voor de Belgische belastingadministratie en federale energieregulator CREG
Het is een tijdrovend huzarenstuk voor de Belgische afnemers van elektriciteit of aardgas om de Belgische accijnstarieven terug te vinden.
Bij de FOD Financiën vindt de belastingbetaler enkel de volgende verwijzing:
“De actuele accijnstarieven kunnen geconsulteerd worden via Fisconetplus.
Een overzicht van de meest courante GN-codes, taks- en accijnscodes en accijnstarieven zijn terug te vinden in het ‘bijvoegsel 7’ op de website van TarBel: ‘Actuele Data’ (bijvoegsel 7)”
Bij de federale energieregulator CREG vindt men enkel een verwijzing terug naar de programmawet van 27 december 2021 die de federale bijdragen elektriciteit en aardgas heeft geschrapt en vervangen door een bijzonder accijnsrecht op elektriciteit en een bijzonder accijnsrecht op aardgas.
Nochtans beheert de CREG een aantal fondsen, zoals het eigen budget CREG-fonds en het sociaal energiefonds, die door de opbrengsten van deze accijnzen gespijsd worden.
De Belgische burger en belastingbetaler heeft dan ook recht op toegankelijke informatie over de actuele en historische accijnstarieven zodat hij of zij de energiefacturen ook op dit vlak kan verifiëren of controleren. De lopende geschillen van de inwoners van Baarle-Hertog getuigen van die noodzaak aan toegankelijke, vertrouwelijke en duidelijke informatie via publieke diensten.